Czy exit tax jest zgodny z prawem UE?

Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszły w życie zmiany wprowadzone do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych[1] na mocy postanowień art. 1 pkt 27 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw[2]. Tym samym do updof zostały dodane art. 30da – art. 30di, w których znalazły się przepisy wprowadzające tzw. exit tax – podatek obciążający w założeniu ustawodawcy zmianę rezydencji podatkowej osób fizycznych, podlegających w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz transfer aktywów tych osób poza granicę Polski, jeżeli na skutek tego transferu Polska w całości lub w części traci prawo do opodatkowania zysków z odpłatnego zbycia tych aktywów. Przedstawiciele Ministra Finansów w swych publicznych wypowiedziach[3] na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy wielokrotnie podkreślali, że powyższe regulacje stanowią implementację do polskiego wewnętrznego ustawodawstwa postanowień dyrektywy 2016/1164/UE[4], która jednak w ogóle nie obejmuje swym zakresem osób fizycznych. Co więcej, powołując się na wymogi ww. dyrektywy ustawodawca wprowadził powyższe przepisy w wyjątkowo szybkim tempie, rok przed terminem wyznaczonym przez samą dyrektywę 2016/1164/UE[5].   [1]Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r., poz. 1509 z późn. zm.), zwana dalej „updof”. [2]Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 2193), zwana dalej „uzupdof”. [3]Np. Wywiad z Minister Finansów Teresą Czerwińską, Dziennik Gazeta Prawna, 31 sierpnia 2018 r. [4]Dyrektywa Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiająca przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego (Dz.Urz. UE L 193 z dnia 19 lipca 2016 r.), zwana dalej „Dyrektywą 2016/1164/UE”. [5]Zgodnie z postanowieniami art. 11 ust. 5 dyrektywy 2016/1164/UE w drodze odstępstwa od ust. 1 państwa członkowskie do dnia 31 grudnia 2019 r., przyjmują i publikują przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania art. 5 dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji Europejskiej tekst tych przepisów. Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 1 stycznia 2020 r. Z powyższej regulacji wynika zatem wprost wola Rady UE, aby w przeciwieństwie do pozostałych regulacji dyrektywy 2016/1164/UE, postanowienia prawa krajowego państw członkowskich implementujące regulacje art. 5 dyrektywy były stosowane od 1 stycznia 2020 r., a nie od 1 stycznia 2019 r.[...]