Aspekt faktyczny i prawny przedmiotu jako element konstrukcji prawnej cła

Cło stanowi najstarszą daninę publiczną pobieraną w obrocie towarowym z zagranicą. Pierwotnym uzasadnieniem pobierania cła była realizacja coraz to większych potrzeb publicznych, a to wiązało się z koniecznością zapewnienia utrzymania organów władzy, ich ochroną (wojska, aparatu administracji publicznej). Na organach państwowych, tj. panujących, władcach spoczywał obowiązek ich sfinansowania, co z kolei legitymowało władzę do stanowienia cła jako świadczenia przymusowego, bezzwrotnego i jednostronnego. Władza państwowa nie musiała legitymować swego władztwa celnego. Cło jako instytucja panującego podlegało przemianom, tj. ze świadczenia na rzecz panującego, posiadłości kościelnych przekształciło się w świadczenie na rzecz państwa lub Unii Europejskiej. Z kolei zaś ze świadczenia pobieranego w początkowym okresie w naturze stało się świadczeniem o charakterze pieniężnym[1]. Obecnie stanowi jedno z najważniejszych źródeł dochodów budżetowych Unii Europejskiej[2]. [1]A. Komar, Pojęcie i rodzaje ceł, (w:) M. Weralski (red.), System instytucji prawno-finansowych PRL. Tom III. Instytucje Budżetowe. Cz. II. Dochody i wydatki budżetu, Wrocław 1985, s. 456; A. Drwiłło, Zagadnienia obrotu dewizowego i prawa celnego, Gdynia 1984, s. 167; A. Bień-Kacała, Daniny publiczne. Próba rekonstrukcji pojęcia na tle postanowień Konstytucji RP z 1997 r., (w:) R. Budzinowski (red.), Prawo i administracja, t. II, Piła 2003, s. 107. [2]Por. art. 2 ust. 1 lit. a) oraz ust. 3 decyzji Rady z dnia 26 maja 2014 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE. L 168 z dn. 07.06.2014 r., s. 105). [...]