W stanie prawnym przed 01.01.1998 r., wszczęcie postępowania celnego z urzędu regulował przepis art.61 Kodeksu postępowania administracyjnego w zw. art.1 pkt 2 Ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. Prawo celne (jednolity tekst Dz.U. Nr 71/1994 z późniejszymi zmianami) oraz art.47 w/w ustawy. Art.47 ustawy Prawo celne wymieniał taksatywnie sytuacje, kiedy wszczęcie postępowania celnego z urzędu przez organ celny było obligatoryjne, stanowiąc w ten sposób jednocześnie podstawę materialnoprawną wszczęcia postępowania celnego z urzędu w sytuacji gdy: - nie można było ustalić podmiotu dokonującego obrotu towarowego z zagranicą, - podmiot dokonujący obrotu towarowego z zagranicą nie wykonywał obowiązków określonych w ustawie, - zachodziło uzasadnienie podejrzenie naruszenia zastrzeżenia co do zwolnienia celnego, - towar celny był przywożony, wywożony lub przewożony w obrocie pocztowym.[...]